Seminar Sharon May Davis 15/11/2017

gisteravond was ik naar het seminarie geweest van Sharon May Davis. Zij is een australische onderzoekster op gebied van anatomie bij paarden.
Het Seminarie was echt super interessant. Eerst maakte ze de vergelijking tussen ons als zoogdieren. De anatomische opbouw is globaal gezien hetzelfde. Maar toch zijn er hele grote verschillen.

Sharon haar onderzoek ging nu over welke paardachtige zit nu het dichtst bij het primitieve paard en in wat verschilt ons huidige gedomesticeerde paard van het primitieve paard. En geldt dit dan voor alle rassen? En welke rassen of paardachtigen mogen we dan klasseren onder het primitieve paard?

Een eerste groot verschil is het ontbreken van de nuchal ligament. Die zitten vast aan het ligament die loopt van de occiput naar de eerste Thoracale wervel (funicular cord). Uit onderzoek blijkt dat de ligamenten die aan C6 en C7 (c staat voor cervicale wervels) zouden moeten zitten volgens de anatomie boeken, blijken te zijn verdwenen. Dus Sharon heeft zich dan de vraag gesteld of het gewoon ooit fout in de anatomie boeken gezet is en altijd zo overgenomen is geweest of heeft het er ooit gezeten en is het verdwenen? Tot ze een Konikpaard op haar dissectietafel had.... Die bleek in zoveel opzichten te verschillen van het gedomesticeerde paard. Daar bleek dat ligament o.a. wel te zitten op C6 en C7. Sharon is daarop dan andere paardachtigen gaan bekijken en hieruit blijkt dat de Zebra, de ezel, de Prezalski, het Bosnische bergpaard en de konikpaarden heel veel gemeen hebben en dat ons gedomesticeerde paard hier heel erg van af wijkt. Door de verschillen en gelijkenissen kon Sharon op die manier nagaan welke paardachtigen nog het dichtst bij de Tarpan aan leunt.

Al de bovenstaande paarden blijken die ligamenten wel te hebben. Terwijl 20 gedomesticeerde rassen die onderzocht zijn dit niet hebben. Dat betekent functioneel dat ons gedomesticeerde paard eigenlijk bepaalde functies gewoon niet kan uitvoeren en dat we de nek, vooral onderaan moeten trainen opdat de spieren die rondom die wervels liggen de functie van het ligament kunnen overnemen. Maar dat betekent ook functioneel een hapering tussen de cervicale wervels en de Thoracale wervels. Een mogelijke oorzaak waarom die ligamenten ontbreken is volgens Sharon omdat we onze paarden alleen maar van de grond laten eten, daarbij heeft het paard die ligamenten niet nodig. Uit observaties is gebleken bij o.a. het Konikpaard dat zij op verschillende hoogtes eten.

Het ontbreken van die ligamenten betekent ook dat de schouders eigenlijk teveel belast worden waardoor artrose en artritis op C6,C7,T1 en de schouders meer kans krijgt. De nuchal ligament zorgt o.a. Mee voor het optillen en naar voren plaatsen van het voorbeen. Uit observaties blijkt ook dat het Konikpaard die ligamenten nodig heeft om het gewicht over beide schouders te kunnen verdelen en om vanaf kniehoogte tot boven hun hoofd te kunnen eten. De ligamenten ondersteunen hier mee de hals.

Het ontbreken van die ligamenten maakt ook de longissimus dorsi zwak. Uit onderzoek blijkt dat de longissimus dorsi bij de primitieve paarden veel dikker en steviger is dan bij ons gedomesticeerde paard. Je kan je inbeelden hoeveel verschil dit dan maakt als je de rug gaat belasten door te gaan rijden.
Aan de hand van de botstructuur kan Sharon ook afleiden hoeveel pezen en spieren afgezien hebben. Ze kan de inkepingen, en aanhechtingen duidelijk zien op het bot alsook de schade aan de groeischijven. De. Otten vertellen het verhaal over het paard zegt Sharon.

Dat maakt dus ook zonder dat ze een dissectie moet doen, ze dus ook aan de botstructuur kan zien of het paard de ligamenten op C6 en C7 had, aan de aanhechting die op het bot zit.

Nog een significant verschil is de alar cartilage (ik kan de Nederlandse vertaling ervan niet vinden) maar kort uitgelegd is dat een stuk dat de neusheften scheidt. Dat zit een beetje in de vorm van de neus en mond van een kat. Dit stuk zorgt eigenlijk voor de fijne motoriek van de neus en de lippen, zodat het paard naast grazen ook kan fourageren. Dit betekent dat het paard gevoeliger en meer sensitief op zoek kan naar kruiden die hij nodig heeft om zichzelf te ondersteunen. Tot nu toe hebben onderzoeken uitgewezen dat het paard 60-80% van de dag besteedt aan eten en zoeken naar voedsel. Maar 40% van die tijd is het primitieve paard aan het fourageren. Het grote verschil in fourageren en grazen zit hem in het feit dat het paard op hoogte kan zoeken naar voedsel, dat hij knoppen en planten betast met de lippen alvorens op te eten en zo uitmaakt of hij dit kan gebruiken. Tijdens het fourageren is het gewicht verdeeld over 4 benen ipv over 2 benen omdat het sacrum meer gekanteld wordt en het paard kan al stappend eten vanaf de grond. Ons gedomesticeerde paard kan dat niet meer. Die moet stilstaand eten en zet hierbij altijd 1 voetje naar voren, waardoor er op dat voorbeen en die schouder veel,druk ontstaat.

Het is gebleken uit onderzoek dat bij het gedomesticeerde paard de alar cartilage veel ronder is van vorm, de uitsteeksels veel kleiner, waardoor de fijne motoriek van de lippen verloren gaat. Bovendien zijn er ook verschillen in het aantal Thoracale wervels en lumbale wervels. Blijkt dat het gedomesticeerde paard meer wervels heeft dan het primitieve paard. En hoe langer de rug dus, hoe minder stabiliteit. Maar ook de functie van het SI-gewricht bij het gedomesticeerde paard werkt anders. Het bekken van het gedomesticeerde paard kan moeilijker kantelen. Het sacrum is een stuk minder beweeglijk. Dat blijkt uit observaties van de konink. Het feit dat die stappend kan grazen en fourageren, de benen niet achterwaarts moet zetten om te plassen is duidelijk te zien dat het bekken veel soepeler is. Er is ook gebleken dat het geboortekanaal bij het primitieve paard veel breder is dan bij het gedomesticeerde paard. Dat maakt dat eigenlijk vanaf de geboorte ons gedomesticeerde paard zo gewrongen wordt dat ze al met blessures in de cervicale wervels, de schouders, de ribben en lumbale wervels geboren worden.

Nog een heel groot verschil is de lengte van de griffelbeentjes. Die spelen een heel grote rol in de stabiliteit van de hak, het spronggewricht en de knie. Bij het primitieve paard blijken deze veel langer en dikker te zijn dan bij het gedomesticeerde paard. Bij sommige rassen van het primitieve paard kan het tot wel 69 mm in lengte schelen, wat best veel is op dat korte stuk. Wat zegt dat over ons gedomesticeerde paard? Dat zij vatbaarder zijn voor overvraagd worden met artrose, artritis en blessures tot gevolg.
Het blijkt ook dat bij de Konikpaarden het die paarden zijn met dikkere en langere griffelbeentjes die kans maken om de leidende hengst te worden (en dus de hengst die mag dekken en zijn genen doorgeven), de natuur regelt zichzelf en de goede genen worden behouden.

Wat Sharon May Davis nu wil gaan onderzoeken is de beweging van het primitieve paard VS het gedomesticeerde paard en de nu ontbrekende functies computergewijs toevoegen in de beweging van ons gedomesticeerde paard om dan eens te bekijken hoe ons gedomesticeerde paard zou bewegen moest die de functies niet kwijt gespeeld zijn.

De moraal van het verhaal is dat vanaf de mens zich is gaan mengen in het domesticeren van paarden, we onze paarden zwakker gemaakt hebben. Volgens Sharon heeft dit ermee te maken dat de mens ook maar die paarden heeft kunnen domesticeren die eigenlijk door de kuddes al eruit gegooid werden of die minder bescherming kregen omdat ze al zwakker waren. Vervolgens is ons fokbeleid zich gaan focussen op de functies nodig voor het werk dat het paard moest doen, maar hierdoor zijn eigenlijk heel belangrijke functies verloren gegaan en is ons gedomesticeerde paard eigenlijk te zwak om er überhaupt op te gaan zitten...

Bovendien zijn de primitieve paarden met uitsterven bedreigt en riskeren we dat er belangrijke kennis verloren gaat. Daarom willen zij nu het Bosnisch bergpaard naar Nederland halen om zo te voorkomen dat dit ras uitsterft.

Het was een hele interessante, leerrijke avond! De skeletten die Zefanja van Equine studies bij had waren een meerwaarde en hoe leuk was het om te raden welk skelet van welke paardachtige is!

Het was de moeite waard om hier twee uur voor heen en terug te rijden!